Stalowe, aluminiowe, miedziane, żeliwne

Stal, aluminium, miedź, żeliwo

Z takich właśnie materiałów produkowane są grzejniki. Oczywiście najbardziej popularnym materiałem jest stal, która jest najtańsza i łatwa w obróbce.

Pokrótce przedstawię zalety i wady poszczególnych materiałów.

Grzejnik płytowy HM Galant
kupisz tuta

Grzejnik dekoracyjny Jaga Iguana
kupisz tutaj

Zacznę od grzejników wykonywanych ze stali czyli najbardziej popularnych płytowych ale także łazienkowych czy dekoracyjnych.

Grzejnik łazienkowy
Terma Quadrus Slim
kupisz tutaj

Stal jest materiałem, który łatwo poddaje się obróbce czyli tłoczeniu, spawaniu, zgrzewaniu, wyginaniu itp. a więc ma szerokie zastosowanie przy produkcji grzejników. Zaletą grzejników stalowych jest ich szybka reakcja na zmiany temperatury w pomieszczeniu (dotyczy to szczególnie grzejników płytowych) a  więc łatwość regulacji temperatury. Grzejniki stalowe bardzo dobrze pracują w instalacjach niskotemperaturowych.
Zwykła stal jest jednak materiałem podatnym na korozję szczególnie w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności: łazienkach, pralniach i WC. Co prawda producenci stosują coraz doskonalsze metody lakierowania grzejników ale i tak nie daje to 100% pewności, że grzejnik nie skoroduje.
Gwarancja udzielana na grzejniki stalowe wynosi minimum 5 lat jednak musimy wziąć pod uwagę, że gwarancja nie obejmuje montażu grzejników w pomieszczeniach z obecnością w atmosferze środków agresywnych (np. związki siarki i chloru) oraz pracujących w otwartych instalacjach grzewczych. Tak więc planując zakup grzejników np. do zakładu fryzjerskiego czy hali basenowej lepiej wybrać grzejniki specjalnie przystosowane do pracy w trudniejszych warunkach. Warto pomyśleć wtedy o grzejnikach ze stali ocynkowanej a następnie lakierowanej; większość producentów oferuje tego typu powłokę galwaniczną za dopłatą.
Jak wygląda zwykły grzejnik stalowy po 1,5 roku, zamontowany w ogólnodostępnym pomieszczeniu WC, widać na poniższym zdjęciu.

Natomiast w przypadku pracy w instalacjach otwartych, inaczej mówiąc z otwartym naczyniem wzbiorczym, np. zasilanych z kotła na paliwo stałe (węgiel, drewno) mamy dwa wyjścia. Albo kupić grzejniki z materiałów odpornych na korozję (np. żeliwne) albo odseparować obieg wody grzewczej z kotła od obiegu grzejnikowego za pomocą wymiennika ciepła ale to już temat na odrębny post.
Wspomnę też o grzejnikach ze stali nierdzewnej, zdecydowanie droższych ale za to odpornych na korozję, szczególnie przydatnych w łazienkach.

Grzejnik łazienkowy
ze stali nierdzewnej
SUNERZHA Bohemia
kupisz tutaj

Grzejnik dekoracyjny
ze stali nierdzewnej
KOMEX Wulkan
kupisz tutaj

Aluminium a właściwie stop aluminium z dodatkiem krzemu; materiał, z którego wykonywane są metodą odlewania ciśnieniowego najbardziej popularne na rynku grzejniki członowe (żeberkowe). Aluminium jest materiałem lekkim  o bardzo dobrej przewodności cieplnej. Grzejniki członowe najczęściej stosowane są jako zamienniki starych grzejników żeliwnych gdyż niektóre typy grzejników mają rozstaw przyłączy 500mm czyli identyczny z rozstawem przyłączy grzejników żeliwnych.
Specjalnie ukształtowane elementy poszczególnych członów zwiększają powierzchnię wymiany ciepła czyli jednoczenie moc grzewczą.

Grzejnik aluminiowy
CALIDOR Super

Grzejniki aluminiowe można bez obaw stosować w instalacjach z otwartym naczyniem wzbiorczym. Należy jednak uważać na montaż grzejników w instalacjach miedzianych. Aluminium w połączeniu z miedzią ulega korozji elektrochemicznej. Między aluminium a miedzią tworzy się tzw. ogniwo elektrolityczne (podobnie jak w akumulatorze). Połączenie takie w dość krótkim czasie powoduje korozję elektrolityczną i galwaniczną. Inaczej mówiąc aluminium się utlenia, rozszczelniając połączenia gwintowane, a rury miedziane zarastają nalotem (produkty utleniania się aluminium). 
Istnieje wyjście z takiej sytuacji. Należy do wody podczas pierwszego napełnienia instalacji a także każdorazowo po spuszczeniu wody z instalacji i ponownym napełnieniu dodać specjalny środek tzw. inhibitor korozji np. Ferdom CH2 lub Ferpro CH3.
Oprócz grzejników żeberkowych z aluminium produkowane są także grzejniki  dekoracyjne co widać na poniższych zdjęciach. Drogie ale ładne :-)

Grzejnik aluminiowy członowy
ARMATURA Kraków

Grzejnik aluminiowy członowy
TERMA Neo
kupisz tutaj

Grzejnik aluminiowy dekoracyjny
VASCO Alu Zen
kupisz tutaj

Miedź jest metalem najczęściej używanym do produkcji grzejników konwektorowych, naściennych i kanałowych. Rura miedziana jest wykorzystywana jako element przenoszący czynnik grzewczy natomiast ożebrowanie rury wykonane z cienkich blach aluminiowych ma za zadanie zwiększyć powierzchnię wymiany ciepła a więc i moc grzejnika. Więcej o grzejnikach konwektorowych (miedziano-aluminiowych) przeczytasz tutaj. 
Produkowane są także, chociaż coraz rzadziej ze względu na ceną materiału, grzejniki miedziane łazienkowe. Kiedyś wyróżniały się one tym, że do ich produkcji wykorzystywano typowe złączki miedziane (kolanka, trójniki). Obecnie trudno odróżnić z zewnątrz lakierowany grzejnik miedziany od stalowego (producentem grzejników łazienkowych miedzianych jest np. firma Radeco, której jesteśmy dystrybutorem).

Grzejnik konwektorowy JAGA Strada (kupisz tutaj )

Grzejnik kanałowy
REGULUS
kupisz tutaj

    












Zaletą grzejników miedzianych (szczególnie konwektorowych) jest ich mała pojemność wodna a więc szybka reakcja na zmiany temperatury w pomieszczeniu. Grzejniki miedziane można z powodzeniem stosować w instalacjach niskotemperaturowych. Nie ulegają one także korozji i mogą być stosowane w pomieszczeniach o podwyższonej wilgotności powietrza zakładając oczywiście, że inne elementy grzejnika są także odporne na wilgoć (obudowy, wanny kanałowe itp.).

Żeliwo - materiał, z którego grzejniki (a właściwie wtedy kaloryfery) produkowano już ponad sto lat temu. Żeliwo było wtedy materiałem bardzo popularnym w technice sanitarnej i grzewczej. Produkowano z niego nie tylko grzejniki ale także piece, kominki, wanny, rury kanalizacyjne. 

Oryginalny antyczny stojący
grzejnik żeliwny

Do tej pory w wielu polskich mieszkaniach znajdziemy grzejniki żeliwne montowane jeszcze na początku lat 90-tych. Chropowate, często byle jak pomalowane, nie są ozdobą mieszkań ale swoją  podstawową funkcję spełniają i nadal wiele osób uważa je za bardzo dobre źródło ciepła. Argumentem zwolenników grzejników żeliwnych jest to, że długo utrzymują ciepło. Mogę zgodzić się z tym argumentem przy założeniu, że grzejniki żeliwne pracują w instalacjach zasilanych z kotła na paliwo stałe, bez możliwości automatycznej regulacji temperatury zasilania. Grzejniki żeliwne mają dużą pojemność wodną oraz grube ścianki a więc rzeczywiście długo utrzymują ciepło ale też długo się nagrzewają i równie długo chłodzą. Nie reagują więc szybko na zmiany temperatury w pomieszczeniu spowodowane np. nasłonecznieniem w ciągu dnia.
Niewątpliwą zaletą grzejników żeliwnych jest to, że są bardzo trwałe a współcześnie produkowane nawiązują stylistyką i zdobnictwem do najlepszych wzorów grzejników antycznych.

Współczesny grzejnik żeliwnyTERMA Oxford
kupisz tutaj

Jak dobrać zawory do grzejnika - cz. 2 grzejniki łazienkowe

Grzejniki łazienkowe to pojęcie niezmiernie szerokie. Kiedyś tym mianem określano tzw. drabinki czyli grzejniki wykonane z dwóch kolektorów pionowych i kilku rzędów rurek poziomych. Grzejniki te miały służyć nie tylko ogrzewaniu łazienki ale i suszeniu ręczników czy ubrań.

Obecnie w łazienkach montuje się grzejniki, które oprócz ww. funkcji mają być także ozdobą łazienek. W wielu przypadkach są one uzupełnieniem ogrzewania podłogowego.

VNH Wiedeń

Kermi Fedon

W dzisiejszym poście zajmę się jednak tylko tzw. drabinkami a pozostałe grzejniki omówię w części dotyczącej grzejników dekoracyjnych.

Zacznę od najbardziej typowych grzejników czyli drabinek z podłączeniem dolnym z lewej i prawej strony grzejnika.
Najczęściej instalatorzy czy inwestorzy stosują do podłączenia grzejnika łazienkowego zwykłe zawory niklowane w wersji kątowej: termostatyczny i odcinający.

Jak widać na powyższym zdjęciu głowica termostatyczna wystaje poza obrys grzejnika. Może to w niektórych sytuacjach przeszkadzać, szczególnie w małych łazienkach. Rozwiązaniem jest zastosowanie zaworu termostatycznego tzw.kątowo-narożnego, inaczej trójsiowego. Zawory kątowo-narożne występują w wersjach lewych i prawych tzn. montowanych z prawej lub lewej strony grzejnika (kupisz tutaj).

Zawory kątowo-narożne Heimeier V-exakt

Zawory takie umożliwiają montaż głowicy termostatycznej równolegle do ściany a więc pod grzejnikiem.

Coraz częściej kupujemy "wypasione", drogie grzejniki łazienkowe, do których zwykłe niklowane zawory po prostu nie pasują. Polecam wtedy zakup tzw. zaworów dekoracyjnych w kolorze dopasowanym do koloru grzejnika np. białym czy chromowanym (na zdjęciu poniżej zestawy zaworowe RAX firmy DANFOSS; kupisz tutaj)

Niestety cena takich zestawów zaworowych jest wysoka i w przypadku tańszych drabinek może przekroczyć ich cenę. Ale trzeba przyznać, że wyglądają zdecydowanie bardziej estetycznie niż zwykłe zawory niklowane.
W przypadku zakupu dekoracyjnych zestawów zaworowych należy zwrócić uwagę na jeden istotny szczegół, o którym nie zawsze pamiętają sprzedawcy. Otóż część producentów, np. Poletti czy Schlosser, stosuje do swoich zaworów specjalne złączki z gwintem metrycznym przystosowane do montażu zaworu do rury miedzianej lub PeX (oczywiście w odpowiednim  kolorze). Zakup samych zaworów, bez złączek, uniemożliwi nam podłączenie grzejnika do instalacji gdyż z reguły trudno kupić takie złączki w pierwszej lepszej hurtowni instalacyjnej (złączki oddzielnie można kupić w naszym sklepie internetowym www.multimex.com.pl).

Co zrobić gdy zamierzamy nasz grzejnik wykorzystać poza sezonem grzewczym jako suszarkę? Oczywiście musimy kupić grzałkę elektryczną i koniecznie przeczytać mój wpis w blogu na ten temat: Elektryczny czy prawie elektryczny.

Teraz parę słów na temat innego typu podłączenia grzejnika od dołu czyli w rozstawie 50mm określane mianem środkowego lub MM  . Podłączenie takie możemy wybrać przy zakupie niektórych grzejników lub jest ono standardem przy danym typie grzejnika.  
Podłączenie środkowe pozawala nam na zamontowanie grzałki elektrycznej w jednym z kolektorów pionowych grzejnika, nawet po kilku latach od montażu grzejnika. Do podłączenia środkowego możemy wykorzystać zawory lub zestawy zaworowe, o których wspomniałem powyżej.

Zehnder Forma

Komex Milena

Lepszym rozwiązaniem jest jednak zakup specjalnych zaworów zespolonych, w których w jednej obudowie znajduje się zawór powrotny i termostatyczny. Zawory te sprzedawane są z reguły w komplecie z głowicą termostatyczną.  

Schlosser Duoplex

Danfoss VHX-D

Głowica termostatyczna może być zamontowana z lewej bądź prawej strony zaworu. W przypadku zaworu Danfoss VHX-D istnieje możliwość zmiany umiejscowienia głowicy termostatycznej już po zakupie zaworu (fabrycznie przygotowany zawór posiada głowicę po prawej stronie). Zawory firmy Schlosser  można zamawiać z głowica termostatyczną znajdującą się na zasilaniu bądź powrocie z instalacji.
Także w przypadku tego typu zaworów istotna jest uwaga dotycząca doboru złączek z odpowiednim gwintem o czym pisałem powyżej (dot. zaworów Poletti i Schlosser).
Warto wiedzieć, że w sprzedaży znajdują się zawory zespolone mające możliwość sterowania jednocześnie ogrzewaniem podłogowym w łazience. Więcej przeczytacie tutaj.

Nie wspomniałem jeszcze o grzejnikach z podłączeniem bocznym, montowanych z reguły w mieszkaniach w budynkach wielorodzinnych w miejsce grzejnika żeliwnego. W przypadku podłączenia bocznego stosujemy takie same zawory jak do grzejników płytowych o czym pisałem tutaj.

Jak dobrać zawory do grzejnika - cz. 1 grzejniki płytowe

Temat doboru odpowiedniej armatury grzejnikowej (zawory, głowice termostatyczne, siłowniki itp.) jest niezwykle obszerny i trudno w jednym poście wyjaśnić wszystkie kwestie związane z tym zagadnieniem. 
Zacznę więc od doboru zaworów do grzejników płytowych, najbardziej popularnych w naszych domach (chociaż do końca nie jestem pewien czy bardziej popularne od grzejników płytowych nie są grzejniki żeliwne, o których też na pewno wspomnę).
W zależności od rodzaju podejść do instalacji grzejniki płytowe dzielą się na grzejniki : bocznozasilane i dolnozasilane. 
Przejdę teraz do omówienia doboru armatury grzejnikowej dla poszczególnych typów grzejników płytowych.

Grzejniki bocznozasilane

Posiadają cztery króćce, po dwa z każdej strony grzejnika. Dwa króćce służą do montażu zaworów, jeden do montażu odpowietrznika i jeden do montażu korka zaślepiającego (można wykorzystać do spuszczenia wody).
Zalecane sposoby podłączenia grzejnika do instalacji:

Podłączenie boczne może być z lewej lub prawej strony grzejnika przy czym króciec zasilający jest zawsze na górze grzejnika. Odwrotne podłączenie spowoduje spadek mocy grzejnika nawet o 30%.

Podłączenie krzyżowe należy stosować przy grzejnikach o długości powyżej 200cm lub kiedy stosunek długości do wysokości grzejnika przekracza 4:1; taki rodzaj podłączenia umożliwi bardziej równomierny rozkład temperatury w grzejniku.

Jeżeli grzejnik znajduje się we wnęce podokiennej (np. wymiana grzejnika żeliwnego na płytowy) lub podłączany jest od pionu znajdującego na ścianie pomieszczenia stosujemy zawory proste (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier  V-exakt i powrotny Heimeier Regulus).

         

W przypadku podłączenia grzejnika ze ściany znajdującej się za grzejnikiem stosujemy zawory kątowe (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier Standard i powrotny Heimeier Regulus).

W obu powyższych przykładach głowica termostatyczna montowana na zaworze termostatycznym znajduje się w położeniu prostopadłym do ściany. Są jednak takie sytuacje gdy głowica wystająca poza obrys grzejnika przeszkadza, np. w wąskich korytarzach ( w skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia głowicy). Jest jednak rada na taką przeszkadzającą głowicę. Proponuję montaż zaworu termostatycznego tzw. osiowego lub prościej mówiąc axialnego :-) Głowica zamontowana na takim zaworze będzie ułożona równolegle do ściany (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier V-exakt axialny).

Zawór powrotny z oczywistych powodów nie występuje w wersji axialnej; wystarczy zastosować zawór kątowy.

Grzejniki dolnozasilane

Tzw. grzejniki dolnozasilane mają wbudowaną termostatyczną wkładkę zaworową, która zastępuje zawór termostatyczny, o którym pisałem powyżej. Wkładka zaworowa montowana jest w górnym króćcu grzejnika. Z drugiej strony grzejnika  znajduje się króciec z odpowietrznikiem.

Podłączenie grzejnika do instalacji następuje dwoma króćcami znajdującymi się od dołu grzejnika z jego prawej lub lewej strony; są także grzejniki z króćcami znajdującymi się pośrodku grzejnika (podłączenie centralne).

 

Jak widać na powyższych rysunkach króciec zasilania (czerwona strzałka) znajduje się bliżej środka grzejnika a króciec powrotu (niebieska strzałka) bliżej skraju grzejnika. W przypadku grzejników z podłączeniem centralnym należy pamiętać, że króciec zasilania znajduje się po przeciwnej stronie niż wkładka zaworowa.

Większość firm dostarcza grzejniki z podłączeniem od dołu z prawej strony i takle grzejniki są z reguły dostępne "od ręki" (nie dotyczy to tylko grzejników o nietypowych wymiarach). Jeżeli zamierzamy kupić grzejnik z podłączeniem z lewej strony musimy to odpowiednio wcześniej zaplanować gdyż okres oczekiwania na takie grzejniki może wynosić nawet klika tygodni.

Jeżeli kupujemy grzejniki typu 21 (dwie płyty i jeden konwektor),  22 (dwie płyty i dwa konwektory) lub 33 (trzy płyty i trzy konwektory), w których tylną ściankę stanowi płyta grzewcza identyczna z płytą frontową to w przypadku niektórych marek grzejników możemy grzejnik z podłączeniem z prawej strony odwrócić i wtedy mamy sprawę podłączenia z przeciwnej strony załatwioną. Dotyczy to jednak tylko tych grzejników, które mocowane są do ściany przy pomocy specjalnych szyn (np. Purmo, HM Galant) a więc nie mają przyspawanych lub zgrzanych na tylnej ściance uchwytów (np. Kermi, Cosmonova).

Jeżeli nie jesteśmy pewni jakiej długości grzejnik zamontujemy w pomieszczeniu to warto zastanowić się nad kupnem wersji z podłączeniem centralnym. Możemy wtedy przygotować podejścia pod grzejnik dużo wcześniej a decyzję o wielkości grzejnika podjąć przed wprowadzeniem się do nowego domu.

Jak już wspomniałem grzejniki dolnozasilane mają wbudowaną wkładkę zaworową a więc pozostaje tylko zakup specjalnego podwójnego zaworu odcinającego, przy pomocy którego podłączamy grzejnik dolnozasilany do instalacji c.o.. Służy on także do odcięcia dopływu wody do grzejnika jeżeli chcemy np. zdjąć grzejnik aby pomalować ścianę za grzejnikiem.

Zawory odcinające produkują wszystkie firmy oferujące armaturę c.o. Poniżej przykład zaworów firmy Danfoss ( od lewej strony zawór prosty, pośrodku zawór kątowy).

 

Większość zaworów posiada gwinty:

• do podłączenia do instalacji c.o. zewnętrzny 3/4"
• do podłączenia do grzejnika wewnętrzny 3/4"

Ponieważ część grzejników, zamiast króćców przyłączeniowych z gwintami zewnętrznymi 3/4", posiada gwint wewnętrzny 1/2" należy dokupić specjalne nyple redukcyjne 3/4" x 1/2" (na rysunku powyżej nyple razem z zaworem), najlepiej tego samego producenta co zawór. Niektóre firmy sprzedają zawory w komplecie z nyplami.

Głowice termostatyczne montujemy na wkładkach zaworowych podobnie jak na zaworach termostatycznych. Trzeba przy tym pamiętać, że mocowanie głowicy termostatycznej musi odpowiadać mocowaniu wkładki zaworowej. Większość wkładek zaworowych jest wyposażona w gwint M30x1,5mm i pasują do nich wszystkie głowice termostatyczne z takim właśnie gwintem. Są jednak wkładki zaworowe z innym typem mocowania i trzeba dobrać wtedy odpowiedni model głowicy termostatycznej (np. Danfoss).

Jeżeli montujemy grzejnik we wnęce podokiennej i mamy problem ze zmieszczeniem głowicy termostatycznej pomiędzy obudową grzejnika a ścianą to proponuję zastosować głowicę termostatyczną kątową firmy Heiemeier.

Co zrobić gdy okaże się, że mamy zamienione miejscami rury zasilania i powrotu? Odsyłam do posta na ten temat: Mam problem, pomóżcie ;-)

Grzejnik chromowany - ładny ale...

Grzejnik chromowany a właściwie grzejnik łazienkowy chromowany bo głównie stosowany w łazienkach.

Na co warto zwrócić uwagę decydując się na zakup takiego grzejnika bo jest to niemały wydatek.
Otóż najważniejszą sprawą jest odpowiedni dobór mocy grzewczej. Należy wziąć pod uwagę fakt, że moc grzewcza grzejników chromowanych jest niższa od mocy grzewczej grzejników lakierowanych o tych samych wymiarach o kilkanaście do kilkudziesięciu procent.

Podam przykłady:
 

Grzejnik łazienkowy
Terma Dexter
1220x500mm
lakierowany 582W
chromowany 387W

  

Grzejnik łazienkowy
Enix Focus F
818x502mm
lakierowany 410W
chromowany 273W

Grzejnik łazienkowy
Zehnder Yucca asymetryczny
1736x478mm
lakierowany 696W
chromowany 478W

Tak więc  kupując grzejnik chromowany musimy wybrać grzejnik o większych wymiarach niż gdybyśmy zdecydowali się na grzejnik lakierowany. Trzeba pamiętać też o dużej różnicy w cenie grzejnika. 

Także tutaj posłużę się przykładem. Do ogrzania łazienki o powierzchni 7m2 potrzebujemy grzejnika o mocy 630W. Wybieramy grzejnik Zehnder Toga (dane i ceny ze sklepu internetowego www.multimex.com.pl):
  
        - wersja lakierowana   1148x600mm       668W          727,18 zł
        - wersja chromowana 1760x600mm       709W        2530,85 zł










Dlaczego moc grzejnika chromowanego jest niższa? Otóż powłoka chromowana pochłania ciepło ale go nie oddaje. A więc jest ładna ale..

Tych "ale" jest więcej. Na przykład jakość powłoki chromowanej, która jest niezmiernie ważna gdyż grzejnik łazienkowy będzie zamontowany w pomieszczeniu o dużej wilgotności. Nie decydujmy się na zakup tanich grzejników chromowanych. Dobra powłoka kosztuje a więc nie może być tania czyli cenowo zbliżona do ceny grzejnika lakierowanego. Na marnej jakości powłoce chromowanej po kilku latach eksploatacji może utworzyć się drobna siateczka pęknięć a zdarzają się też przypadki łuszczenia się powłoki. Warto dowiedzieć się przy zakupie jaki jest okres gwarancji na grzejnik chromowany oraz w jakich warunkach może być eksploatowany.

Kolejne "ale" to problem utrzymania grzejnika chromowanego w czystości. Pamiętajmy, ze każde dotknięcie grzejnika czy chlapnięcie wodą pozostawia na nim ślad. Jeżeli ma być on ozdobą łazienki to trzeba pamiętać o każdorazowym "zacieraniu śladów" :-)

To co napisałem powyżej nie jest krytyką grzejników chromowanych; ma jedynie pomóc potencjalnemu Kupującemu w podjęciu świadomej decyzji o zakupie.

Na koniec dodam, że alternatywą dla grzejników chromowanych są grzejniki z polerowanej stali nierdzewnej. Są to grzejniki bez dodatkowej powłoki a więc o dużej mocy cieplnej i trwałe czyli nie podlegające korozji.
Przykładem takiego grzejnika jest np. Sunerzha Bohemia. W odniesieniu do grzejnika Toga, o którym napisałem powyżej grzejnik o mocy grzewczej 672W ma wymiary 1158x632mm i kosztuje 2051,08 zł. Jest więc mniejszy i tańszy mimo zbliżonej mocy grzewczej.

Grzejniki i podzielniki

Tym razem parę słów o podzielnikach kosztów ogrzewania montowanych na grzejnikach w budynkach wielorodzinnych.
Wokół podzielników narosło wiele kontrowersji; w internecie roi się wręcz od artykułów i forów z opiniami niezadowolonych właścicieli mieszkań w Spółdzielniach Mieszkaniowych czy Wspólnotach.
Tak się składa, że temat podzielników kosztów znam na wylot. Ponad dwadzieścia lat temu pracowałem w jednej z niemieckich firm wprowadzających na polski rynek podzielniki kosztów ogrzewania, początkowo  tzw. wyparkowe, w okresie późniejszym elektroniczne. Prowadziłem szkolenia z montażu podzielników. Brałem też udział w szeregu sympozjów i konferencji związanych z rozliczaniem zużycia ciepła.
Nie będę jednak wyjaśniał szczegółowo co to jest podzielnik kosztów ogrzewania, jak jest zbudowany czy do czego służy. Można o tym wyczerpująco dowiedzieć się z licznych artykułów zamieszczanych w internecie.
Chciałbym skupić się na kilku konkretnych kwestiach związanym z podzielnikami kosztów ogrzewania i grzejnikami; myślę, że dosyć istotnych dla właścicieli mieszkań w budownictwie wielorodzinnym.

Decydując się na wymianę starych żeliwnych grzejników na nowe grzejniki, np. płytowe czy dekoracyjne musimy otrzymać od administracji budynku kilka istotnych informacji:

1. Na jakim ciśnieniu roboczym mają pracować nowe grzejniki. Akurat ten czynnik nie ma wpływu na rozliczanie ciepła ale jest bardzo ważny przy doborze grzejnika; szczególnie w wieżowcach, w których ciśnienie robocze na niższych kondygnacjach może wynosić 5 - 6 bar i więcej. Z reguły administracja wymaga dokumentów od producenta grzejników zaświadczających o tym na jakim ciśnieniu roboczym może pracować dany grzejnik.
2. Jaką moc powinien posiadać grzejnik i przy jakich parametrach instalacji c.o. I tutaj mogą wystąpić problemy; jeżeli administracja poda moc  grzejnika np. 1000W przy parametrach 90/70'C a my kupimy grzejnik o tej mocy ale dla parametrów 75/65'C (większość producentów grzejników podaje moc dla takich parametrów) to grzejnik będzie przewymiarowany czyli jego moc będzie większa niż zapotrzebowanie ciepła w danym pomieszczeniu. Z punktu widzenia użytkownika nie ma to znaczenia; kupił większy grzejnik a więc zapłacił więcej niż powinien ale za to będzie miał cieplej. Owszem, pewnie tak będzie ale po to zakłada się podzielniki aby oszczędzać na ogrzewaniu utrzymując temperaturę w pomieszczeniu na poziomie komfortu cieplnego przebywających w nim osób. Grzejnik przewymiarowany spowoduje większe opłaty za ogrzewanie w porównaniu z grzejnikiem dobranym zgodnie z zaleceniami Administracji, przy tych samych warunkach ogrzewania (czyli identyczne temperatury zasilania i powrotu, ta sama temperatura zewnątrz budynku i wewnątrz pomieszczenia w jednakowym okresie czasu). Wyższe opłaty spowodowane są tym, ze firma rozliczeniowa do grzejników o różnych rozmiarach i mocach grzewczych stosuje inne współczynniki przeliczeniowe zgodnie z założeniem, że grzejnik przewymiarowany będzie zużywał więcej ciepła i oddawał też więcej ciepła po osiągnięciu odpowiedniej temperatury w pomieszczeniu kiedy dopływ ciepłej wody do grzejnika zamknięty jest zaworem termostatycznym. Brzmi to dosyć skomplikowanie ale tak jest w praktyce i warto o tym pomyśleć zanim zmieni się grzejniki na inne.

Jeżeli znamy odpowiedź na powyższe pytania to możemy przystąpić do wyboru grzejnika. Zwrócę tutaj uwagę na dość istotny fakt. Podzielniki kosztów ogrzewania, zarówno wyparkowe jak i elektroniczne, muszą być przymocowane do grzejnika w taki sposób aby tylna ścianka podzielnika stykała się z grzejnikiem (elementem grzejnika), w którym płynie woda.

Podzielniki mocowane są na kilka sposobów:

• przy pomocy śrub i specjalnych uchwytów lub taśm stalowych (np. grzejniki członowe żeliwne i aluminiowe oraz łazienkowe tzw. drabinki)

Zdjęcie z portalu
www.administrator24.info

Zdjęcie z portalu www.regiodom.pl

• przy pomocy gwintowanych nitów z miedzi zgrzewanych do płaskiej powierzchni frontowej grzejnika (np. grzejniki płytowe, inne grzejniki z płaską powierzchnią)

• przy pomocy specjalnego kleju o dobrej przewodności termicznej do płaskiej powierzchni frontowej grzejnika (np. grzejniki płytowe, inne grzejniki z płaską powierzchnią)

Jeżeli zamierzamy kupić grzejnik niestandardowy np. dekoracyjny lub konwektorowy to warto zasięgnąć informacji u Sprzedawcy czy jest możliwość zamontowania podzielnika na grzejniku. Nie bez znaczenia jest też fakt, ze w przypadku grzejników dekoracyjnych, które z reguły są drogie (koszt rzędu kilku tysięcy złotych) podzielnik kosztów zepsuje nam efekt dekoracyjny grzejnika a poza tym, w przypadku grzejnika o płaskiej powierzchni, np. Terma Case lub Vasco Niva montaż przy pomocy nitów zgrzewanych do "gołej" blachy grzejnika zniszczy nam bezpowrotnie grzejnik. W takiej sytuacji lepszym rozwiązaniem może być zrezygnowanie z podzielników i rozliczanie kosztów c.o. ryczałtowo ale wiąże się to na pewno ze zdecydowanie większymi opłatami za c.o.
W przypadku grzejników konwektorowych, które mają płaskie obudowy np. Jaga Strada producent przewidział montaż podzielnika z boku grzejnika w specjalnym wycięciu w obudowie grzejnika.

I na koniec jeszcze jedna ważna rzecz. Każdy grzejnik ma ustalone miejsce montażu podzielnika na grzejniku.  Zarówno na wysokości grzejnika jak i odległości od lewej lub prawej krawędzi. Warto poprosić przedstawiciela firmy rozliczeniowej o przekazanie wytycznych dotyczących miejsca montażu podzielnika. Może się bowiem zdarzyć (a zdarza się tak niestety dosyć często), że monter zamocuje podzielnik w niewłaściwym miejscu na grzejniku co będzie miało znaczący wpływ na wskazania podzielnika a także na opłaty za c.o. Mając wytyczne możemy sprawdzić prawidłowość zamontowania podzielnika.

Jeżeli macie Państwa jakieś zapytania dotyczące rozliczania kosztów c.o. za pomocą podzielników służę pomocą.