Jak dobrać zawory do grzejnika - cz. 1 grzejniki płytowe

Temat doboru odpowiedniej armatury grzejnikowej (zawory, głowice termostatyczne, siłowniki itp.) jest niezwykle obszerny i trudno w jednym poście wyjaśnić wszystkie kwestie związane z tym zagadnieniem. 
Zacznę więc od doboru zaworów do grzejników płytowych, najbardziej popularnych w naszych domach (chociaż do końca nie jestem pewien czy bardziej popularne od grzejników płytowych nie są grzejniki żeliwne, o których też na pewno wspomnę).
W zależności od rodzaju podejść do instalacji grzejniki płytowe dzielą się na grzejniki : bocznozasilane i dolnozasilane. 
Przejdę teraz do omówienia doboru armatury grzejnikowej dla poszczególnych typów grzejników płytowych.

Grzejniki bocznozasilane

Posiadają cztery króćce, po dwa z każdej strony grzejnika. Dwa króćce służą do montażu zaworów, jeden do montażu odpowietrznika i jeden do montażu korka zaślepiającego (można wykorzystać do spuszczenia wody).
Zalecane sposoby podłączenia grzejnika do instalacji:

Podłączenie boczne może być z lewej lub prawej strony grzejnika przy czym króciec zasilający jest zawsze na górze grzejnika. Odwrotne podłączenie spowoduje spadek mocy grzejnika nawet o 30%.

Podłączenie krzyżowe należy stosować przy grzejnikach o długości powyżej 200cm lub kiedy stosunek długości do wysokości grzejnika przekracza 4:1; taki rodzaj podłączenia umożliwi bardziej równomierny rozkład temperatury w grzejniku.

Jeżeli grzejnik znajduje się we wnęce podokiennej (np. wymiana grzejnika żeliwnego na płytowy) lub podłączany jest od pionu znajdującego na ścianie pomieszczenia stosujemy zawory proste (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier  V-exakt i powrotny Heimeier Regulus).

         

W przypadku podłączenia grzejnika ze ściany znajdującej się za grzejnikiem stosujemy zawory kątowe (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier Standard i powrotny Heimeier Regulus).

W obu powyższych przykładach głowica termostatyczna montowana na zaworze termostatycznym znajduje się w położeniu prostopadłym do ściany. Są jednak takie sytuacje gdy głowica wystająca poza obrys grzejnika przeszkadza, np. w wąskich korytarzach ( w skrajnych przypadkach może dojść do uszkodzenia głowicy). Jest jednak rada na taką przeszkadzającą głowicę. Proponuję montaż zaworu termostatycznego tzw. osiowego lub prościej mówiąc axialnego :-) Głowica zamontowana na takim zaworze będzie ułożona równolegle do ściany (na zdjęciu z prawej strony zawór termostatyczny Heimeier V-exakt axialny).

Zawór powrotny z oczywistych powodów nie występuje w wersji axialnej; wystarczy zastosować zawór kątowy.

Grzejniki dolnozasilane

Tzw. grzejniki dolnozasilane mają wbudowaną termostatyczną wkładkę zaworową, która zastępuje zawór termostatyczny, o którym pisałem powyżej. Wkładka zaworowa montowana jest w górnym króćcu grzejnika. Z drugiej strony grzejnika  znajduje się króciec z odpowietrznikiem.

Podłączenie grzejnika do instalacji następuje dwoma króćcami znajdującymi się od dołu grzejnika z jego prawej lub lewej strony; są także grzejniki z króćcami znajdującymi się pośrodku grzejnika (podłączenie centralne).

 

Jak widać na powyższych rysunkach króciec zasilania (czerwona strzałka) znajduje się bliżej środka grzejnika a króciec powrotu (niebieska strzałka) bliżej skraju grzejnika. W przypadku grzejników z podłączeniem centralnym należy pamiętać, że króciec zasilania znajduje się po przeciwnej stronie niż wkładka zaworowa.

Większość firm dostarcza grzejniki z podłączeniem od dołu z prawej strony i takle grzejniki są z reguły dostępne "od ręki" (nie dotyczy to tylko grzejników o nietypowych wymiarach). Jeżeli zamierzamy kupić grzejnik z podłączeniem z lewej strony musimy to odpowiednio wcześniej zaplanować gdyż okres oczekiwania na takie grzejniki może wynosić nawet klika tygodni.

Jeżeli kupujemy grzejniki typu 21 (dwie płyty i jeden konwektor),  22 (dwie płyty i dwa konwektory) lub 33 (trzy płyty i trzy konwektory), w których tylną ściankę stanowi płyta grzewcza identyczna z płytą frontową to w przypadku niektórych marek grzejników możemy grzejnik z podłączeniem z prawej strony odwrócić i wtedy mamy sprawę podłączenia z przeciwnej strony załatwioną. Dotyczy to jednak tylko tych grzejników, które mocowane są do ściany przy pomocy specjalnych szyn (np. Purmo, HM Galant) a więc nie mają przyspawanych lub zgrzanych na tylnej ściance uchwytów (np. Kermi, Cosmonova).

Jeżeli nie jesteśmy pewni jakiej długości grzejnik zamontujemy w pomieszczeniu to warto zastanowić się nad kupnem wersji z podłączeniem centralnym. Możemy wtedy przygotować podejścia pod grzejnik dużo wcześniej a decyzję o wielkości grzejnika podjąć przed wprowadzeniem się do nowego domu.

Jak już wspomniałem grzejniki dolnozasilane mają wbudowaną wkładkę zaworową a więc pozostaje tylko zakup specjalnego podwójnego zaworu odcinającego, przy pomocy którego podłączamy grzejnik dolnozasilany do instalacji c.o.. Służy on także do odcięcia dopływu wody do grzejnika jeżeli chcemy np. zdjąć grzejnik aby pomalować ścianę za grzejnikiem.

Zawory odcinające produkują wszystkie firmy oferujące armaturę c.o. Poniżej przykład zaworów firmy Danfoss ( od lewej strony zawór prosty, pośrodku zawór kątowy).

 

Większość zaworów posiada gwinty:

• do podłączenia do instalacji c.o. zewnętrzny 3/4"
• do podłączenia do grzejnika wewnętrzny 3/4"

Ponieważ część grzejników, zamiast króćców przyłączeniowych z gwintami zewnętrznymi 3/4", posiada gwint wewnętrzny 1/2" należy dokupić specjalne nyple redukcyjne 3/4" x 1/2" (na rysunku powyżej nyple razem z zaworem), najlepiej tego samego producenta co zawór. Niektóre firmy sprzedają zawory w komplecie z nyplami.

Głowice termostatyczne montujemy na wkładkach zaworowych podobnie jak na zaworach termostatycznych. Trzeba przy tym pamiętać, że mocowanie głowicy termostatycznej musi odpowiadać mocowaniu wkładki zaworowej. Większość wkładek zaworowych jest wyposażona w gwint M30x1,5mm i pasują do nich wszystkie głowice termostatyczne z takim właśnie gwintem. Są jednak wkładki zaworowe z innym typem mocowania i trzeba dobrać wtedy odpowiedni model głowicy termostatycznej (np. Danfoss).

Jeżeli montujemy grzejnik we wnęce podokiennej i mamy problem ze zmieszczeniem głowicy termostatycznej pomiędzy obudową grzejnika a ścianą to proponuję zastosować głowicę termostatyczną kątową firmy Heiemeier.

Co zrobić gdy okaże się, że mamy zamienione miejscami rury zasilania i powrotu? Odsyłam do posta na ten temat: Mam problem, pomóżcie ;-)